GĦAQDA MADONNA TAL-GRAZZJA
BANDA SAN MIKIEL
ŻABBAR - A.D. 1883
L-Għaqda Madonna tal-Grazzja Banda San Mikiel Żabbar A.D.1883
L-Għaqda Madonna tal-Grazzja Banda San Mikiel Żabbar A.D.1883, magħrufa bħala “Tal-Bajda” twaqqfet biex tkattar l-arti u l-kultura mużikali ġewwa Ħaż-Żabbar. Il-kulur uffiċjali tal-Għaqda huwa l-kulur aħdar u l-Patruna tal-Għaqda hija l-Patruna ta’ Ħaż-Żabbar – il-Madonna tal-Grazzja, fejn tieħu sehem bis-sħiħ fil-Festa Titulari tal-Madonna tal-Grazzja li tiġi ċċelebrata l-ewwel ħadd fuq il-Vitorja; filwaqt li l-Banda hija mħarsa mill-Arkanġlu San Mikiel wara d-devozzjoni antika li missirijietna minn dejjem kellhom lejn dan l-Arkanġlu Prinċep tas-Sema u l-Għaqda torganizza festa oħra sekondarja f’ġieħ San Mikiel ġimagħtejn wara dik Titulari.
Sa fejn hu magħruf, sa minn snin qabel it-twaqqif uffiċjali ta’ din il-Banda fl-1883 bl-isem ta’ Societa` Filarmonica Del Zabbar, Mro Carmelo Abela Scolaro kien ġa ġabar xi żgħażagħ propju mill-Misraħ, fejn sal-lum għadu jiddomina s-sede tal-Għaqda, u beda jgħallimhom il-mużika. Dan kien għall-ħabta tal-1870 u dawn kienu mlaqqmin bħala d-“Dilettanti tal-Misraħ”. Iż-żmien għadda u l-Għaqda evolviet maż-żmien, biddlet isimha minn dak oriġinali ddedikat lil Ħaż-Żabbar għal Għaqda Mużikali San Mikiel taħt il-Patronċinju tal-Madonna tal-Grazzja, għal dak li huwa illum. Biddlet ukoll diversi postijiet minn fejn operat, imma baqgħet dejjem leali lejn il-post fejn il-baned Żabbarin jafu l-oriġini tagħhom – Misraħ is-Sliem. Aktar informazzjoni fuq dan kollu wieħed jista’ jsibu fis-sezzjoni Storja.
Dari il-Festa tal-Madonna tal-Grazzja, kienet tiġi ċċelebrata fit-8 ta’ Settembru nhar il-festa liturġika tat-Twelid ta’ Marija, iżda wara l-1565, dan il-jum beda jiġi ċċelebrat biex titfakkar ir-rebħa kbira tal-Maltin fuq it-Torok. Għalhekk wara l-1565, in-nies bdew jirrikorru f’numri dejjem akbar u l-entużjażmu beda iktar jikber għal din il-Festa tal-Madonna tal-Grazzja. Sa minn dawn iż-żmenijiet ir-raġunijiet ma kienux biss dawk reliġjużi imma wkoll ċivili u patrijottiċi. Fl-1589, il-Gran Mastru u l-membri kollha tal-Ordni bdew jiċċelebraw ir-rebħa fuq it-Torok fl-istess jum, u kien għalhekk li kien ġie deċiż li mill-1589 ‘il quddiem, il-Festa tal-Madonna tal-Grazzja bdiet tiġi ċċelbrata l-ewwel Ħadd wara t-8 ta’ Settembru. Minkejja din il-bidla, iż-Żabbarin xorta waħda baqgħu jfakkaru r-rebħa tal-1565 filwaqt li minkejja l-bidla fid-data tal-Festa tal-Madonna tal-Grazzja il-Maltin baqgħu jattendu bi ħġarhom għal din il-festa.
Qabel il-Festa tal-Madonna tal-Grazzja ikun hemm novena ta’ tħejjija Ii fiha titqaddes il-quddiesa ta’ filgħaxija . Wara l-quddiesa tingħad talba speċjali lill-Madonna u jitkantaw l-Innu u l-Antifona. Il-funzjoni tintemm bil-Barka Sagramentali.
In-novena tintemm b’quddiesa kkonċelebrata fil-għodwa ta’ qabel jum il-festa. Lejlet il-festa wara nofsinhar tibda l-funzjoni fis-Santwarju bit-Transulazzjoni tar-Relikwa tal-Verġni Mbierka. Wara t-transulazzjoni jibdew il-Primi Vespri u wara tingħata l-Benedizzjoni.
Filgħodu f’jum il-festa, tiġi ċċelebrata quddiesa solenni li matulha, wara l-Vanġelu jkun hemm il-paniġierku li fih jitfaħħaru l-glorji tal-Madonna tal-Grazzji. Fl-istess waqt ikun għaddej il-Pellegrinaġġ tar-Roti u Muturi. Dawn jitilqu f’żewġ gruppi separati minn żewġ bnadi differenti, wieħed mir-Rabat u l-ieħor mill-Mosta. Quddiem nett ikun hemm xbieha kbira tal-Madonna tal-Grazzji li biha jgħaddu minn diversi bliet u irħula Maltin. Iż-żewġ gruppi jingħaqdu fid-dħul ta’ Ħaż-Żabbar fejn jiġu milqugħha b’applawsi mill-folol fuq il-bankini. Fl-aħħar jaslu quddiem is-Santwarju fejn jilqagħhom il-Kappillan, fejn wara li jgħid kelmtejn tal-okkażżjoni jagħtihom il-Barka Appostolika li jkun irċeviha permezz tan-Nunzju Appostoliku u fl-aħħar f’isem Marija u binha Gesu’, jagħtihom il-Barka Sagramentali.
L-ewwel darba li sar dan il-pellegrinaġġ kien fih biss muturi nhar l-1 ta’ Settembru 1951 lejlet l-Inkurunazzjoni Solenni tat-Titular. Filgħaxija wara li jintemmu s-Sekondi Vespri, toħroġ il-purċissjoni bl-istatwa tal-Madonna matul it-toroq prinċipali tal-parroċċa. Għal din il-purċissjoni jattendu għadd kbir ta’ nies mhux biss Żabbarin imma tista tgħid li jiġu minn kull rokna ta’ Malta. Waqt din id-dawra mat-toroq ta’ Ħaż-Żabbar il-vara tkun akkumpanjata minn kant Marjan kif ukoll tingħata merħba u qima xierqa quddiem iż-żewġ każini tal-baned ewlenin Żabbarin. Il-vara tirritorna lura lejn is-Santwarju għall-ħabta tal-10.30pm fejn jitkanta l-innu popolari tal-Madonna tal-Grazzji.
Aktar Dettalji l-quddiem