Kont taf li Ħaż-Żabbar kellu wkoll rwol fl-Assedju l-Kbir?

Għalkemm il-battalji prinċipali tal-Assedju l-Kbir seħħew madwar il-Port il-Kbir, il-Birgu u l-Isla, Ħaż-Żabbar kellu sehem importanti f’din il-ġrajja storika li ħalliet marka importanti fl-istorja ta’ pajjiżna.

Matul l-assedju tal-1565, l-Imperu Ottoman bagħat armata ta' madwar 40,000 persuna bil-għan li jeqred lill-Kavallieri ta’ San Ġwann u jieħu f’idejh il-gżira ta’ Malta. L-għan ewlieni tagħhom kien li jiftħu triq strateġika lejn il-Mediterran tal-Punent. Filwaqt li l-ġlied intens kien iffukat fuq il-Forti Sant’Iermu, il-Birgu u l-Isla, l-Ottomani kellhom bżonn kampijiet strateġiċi għall-kwartieri tagħhom u għal loġistika.

Ħaż-Żabbar, li jinsab fuq għolja li tagħti lejn il-Port il-Kbir u qrib iż-żona tal-konflitt, intuża bħala wieħed minn dawn il-kampijiet militari. L-ispazji miftuħa u l-pożizzjoni ġeografika tiegħu kienu ideali biex jintramaw tined, jinġabru provvisti, u jsiru pjanijiet ta’ attakk.

Probabbilment, il-preżenza tal-armata Ottomana ħalliet impatt fuq ir-residenti ta’ Ħaż-Żabbar, b’rapporti li jsemmu ħsarat u atti ta’ vjolenza f’żoni mhux fortifikati bħal Ħaż-Żabbar.

Wara r-rebħa tal-Kavallieri u t-tluq tal-Ottomani, Ħaż-Żabbar, bħal ħafna lokalitajiet oħra, beda jirrikupra minn dan il-perjodu ikraħ. Bdew ukoll jiġu ikkunsidrati miżuri ta’ difiża u salvagward sabiex jitnaqqas ir-riskju ta’ attakki simili fil-futur, u l-poplu Malti jkun aktar protett.

Ritratti: The Great Siege of Malta (manicmalta.com)